ANALYSE – Nederland en het Verenigd Koninkrijk gaan op donderdag naar de stembus voor de Europese Parlementsverkiezingen, de rest van Europa volgt zondag. Kan een grote zege van populistische partijen de euro doen wankelen?
Europeanen krijgen deze week de kans om hun stem te laten horen. Maar kiezers hoeven zich geen illusies te maken dat ze de eurozone in een andere richting kunnen sturen. Daarvoor is de macht van het Europees Parlement te klein.
Het indienen van nieuwe wetten is voorbehouden aan de Europese Commissie. Het parlement heeft alleen de mogelijkheid om een wet aan te passen, goed te keuren of af te wijzen. Zelfs bij goedkeuring is er geen garantie dat de wet echt wordt uitgevoerd. De Raad van ministers van de afzonderlijke lidstaten moet het voorstel namelijk ook afstempelen.
Ook in financiële zin is de speelruimte in Brussel beperkt. Het budget van de Europese Unie komt op 180 miljard euro. Dat lijkt heel wat, maar de jaarlijkse overheidsinkomsten van een land als Nederland zijn ruim anderhalf keer zo groot.
Gevolgen van een populistische overwinning
Toch kijken valuta- en financiële markten met enige spanning uit naar de komende stemronde. Een grote zege van populistische partijen komt daarbij minder hard aan dan je zou denken. Dat heeft alles te maken met de wijze waarop deze partijen omspringen met de pijnpunten waar de markt naar kijkt.
In de eerste plaats is dat natuurlijk Brexit. Terwijl pro-Europa-partijen inzetten op een harde koers om een voorbeeld te stellen, zullen populistische partijen zich juist soepel opstellen tegenover de Britten. Mogelijk willen ze namelijk op termijn met hun eigen land ook uit de Europese Unie stappen.
De kans is groot dat populistische partijen ook de Italiaanse regering meer ruimte geven om een eigen begrotingsbeleid te voeren. Dat ondermijnt uiteraard de financiële positie van Italië. Hierdoor moet het land een hogere rente betalen als het nieuwe staatsobligaties uitschrijft. Maar de impact op de euro is dan wel een stuk minder groot, dan wanneer het opnieuw tot een scherpe confrontatie met Brussel komt waarbij het land dreigt uit de EU te stappen.
Feestje voor Brexit Party
In één opzicht kunnen de verkiezingen voor het Europees Parlement wel degelijk een schok teweeg brengen: een overtuigende zege van de partij van de uitgesproken Brexiteer Nigel Farage.
Een overwinning van Farage is een aanwijzing dat een groot deel van de Britse bevolking de onderhandelingen over het vertrek uit de EU zo zat is, dat ze desnoods via een harde Brexit Europa de rug toe willen keren.
In dit scenario krijgt het pond een flinke tik. Aan de andere kant kan de munt juist een duwtje in de rug krijgen als pro-Europa-partijen het goed doen in Groot-Brittannië.
Voorlopig wijst alles erop de Brexit-spanning pas na de zomer weer tot het kookpunt oploopt. Tenzij Farage donderdag een wel heel grote zege boekt.
Joost Derks is valuta-expert en algemeen directeur bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM) Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.